Fall me winter a kan wewen pwe saifetan me pwan chufengen non imw fiti chienom kena me pwan family. Ekkewe ekeitin repwene kan anisikich ren ach sipwe tumunu kich me pwan ekkoch seni COVID-19.
Tumunun Emwicheich fengen
Won ei peich:
Annuk:
Angei appos Opos ika apechakunen apposuno Ina anen an epwe anisi aramas ar resap urir waten semwen seni meinisin ekewe sokun Semwenin COVID-19.
Ekkieki eom kopwene eaea ew masku nupwen en ka kan nonom fiti non mwichen chomong aramas ika mwich fengen, akaewin nupwen non imw, ika pwe enmi wor eom sakkun semwen mi fis iteiten ina a kan uweikenong non tekian ren fakkun semwen ika ka nom fiti emon non ew ekkei ateten (aneani ewe annukun pekin inis here)..
Atekianapano ewe feinin asepwan non imwomuwe ika ofes. Ewe virus a kan popun COVID-19 an tongeni nonomweno non asepwan. Suuki asamwacho kena (ika tempichu epwene mutata)epwene anepano feinin asepwan me pwan akisano ewe wukukun ren ewe virus ina a popun COVID-19 non ewe asepwan. En ka kan pwan tongeni akunata ew saipo ika animeochun asepwan ika pwe mi wor ew eom. Ren chomong porausen aninis ren anepanon feinin asepwan non imwomuwe ika ofes, churi ewe CDC.
Tonu poum kena iteiten, ren esapw mwoch seni 20 seken, ika eaea hand sanitizer ina mi masow ren esapw kis seni 60% sakaw.
Nimetochu ekewe neni ra soun atapa – foun asam, asamen taraku, ewe kasi me fon.
Kopwe sinei ekewe esisinen COVID-19 me nampan fon ren ewe chon tumun ika ewe chon ikei a angangen community health kopwe koko ika a wor chon semwen. Ika ese wor noum health care provider, kokori 211.
Kopwe fori omw kokot pwe ika emon chochon non imwom we a semwen, repwe towawono tori ar ra chikar seni ewe semwen
Kinikin Efeiengawan:
Tori an meinisin ra angei ewe appos, mei wor ekkei meinisin kich sipwe fori ren ach sipwe pwonu neniach seni ach sipwe fakkun semwen seni COVID-19. Ekkei mi tapweto ra kan awukuk kena ren ngawen ren sakopaten sakkun fofor kena ren an epwe anisuk ne nom non tumun.
Kukunun ngawen
Nomw non imw
Kukunou nukun en chok
Awora omw fansoun ngeni ekewe ka nomw rer
Awora omw fansoun ngeni ekewe kese nomw rer, nge ra fen angei ewe opos
Awora omw fansoun ne kukunou nukun ngeni ekoch me nonomw 6 tamen nefin
Nukanapen Efeiengaw
Nonom non ew fansoun non imw non nenien aramas meinisin nge ka kan appos, eaea ew masku me pwan nom 6 fit fesen.
WATEN EFEIENGAWAN
Kose kan appos
Nonom non fansoun non ew mwichen chomong aramas me chufengen nge ese wor eaean ew masku
Nonom non fanson non imw ika me non 6 fit me nukun fiti aramas kena resan mo angei ewe appos.
Masku & pwonupwonun mas kena:
Ren non ewe Mas 12, 2022: Ekewe minen won mas, opwonun won mas me pwonupwonun won mas rese sise pwan chiwen niwen auchea ach sipwe masamas opwonun won mas non ekoch neni non Oregon, mi pachong ekewe pisnis, nenien fan, K-12 sukun me nenien tumunun semirit.
Opwonun won mas me pwonupwonun won mas remi chok mochen repwe fori ne masamas non ekewe health care me ekoch neni.
Meinisin seni ier 5 me watenon repwe masamas Opwonun won mas me pwonupwonun won mas, me semirit seni 2 ier ngeni 5 ier ra pesei pwe repwe masamas opwonun won mas me pwonupwonun won mas, non ekei neni fan:
Ekewe pioing
An Tokter ofes
Ekewe asamwacho ren nenien safei me nenien witiwit
An ewe chon angangen nii ofes
Nenien tumun mi atapwanapwan
Nakatamen tumun me ekewe nenien tumunun chinap
Prokram ren nenien ekewe mi osukosuk foforur
Nenien counseling, nenien anisi ar repwe pochokun sefan me nenien ekewe remi akangei drugs me ekewe metoch mi ngaw.
Nenien Dialysis
Tumunun inis ren ekewe sukun
Ekewe ofes ian epwe wor aninisin tumunun inis
Mi pwan pachonong, ekewe nenien chinap ika nenine tumunun chinap repwe sopweno ne masamas opwonun won mas me pwonupwonun won mas, me awora tamen nefin. Ekewe chon aninis non ekewe imw, tumun non imw ika tumunu ekewe ra apwangapwang non imw nge repwe masamas opwonun won mas nupwen repwe tumunur.
Ekoch ekewe pisnis, mwicheichen aramas, ekewe sukun, sopw me fonu meni remi chok sopweno ne masamas opwonun won mas. CDC a kan sopwesopweno an pesei pwe aramas repwe eaea masku kena non imw nenien sein aramas kena non ei fansoun.
Ion epwe sopweno ne masamas opwonun won mas?
Ika mwo rese chiwen opochokuna ar repwe masamas opwonun won mas nein chomong aramas non Oregon, remi chok fokun namwot an epwe anisi esap wateno ewe semwenin COVID-19 me pwan ekkoch virus kena ren ngasengas. Chomong aramas non Oregon ra finita pwe repwe sopweno ne masmas opwonun won mas.
Sia pesei omw kopwe sopweno ne masmas opwonun won mas me nomw 6 tamen nefinom seni ekoch ika pwe:
Kese mwo opos
Ka wate seni 65 ier
Mi apwangapwang monuwen non inisum
Mi ew waten omw semwen a forata an epwe mecheres ngonuk ewe waten semwen ren COVID-19
Ka nomw ren emon menein ekei kinikinitiwan
Sia sufonuti an emon me emon pung an epwe fini ika epwe masama opwonun won mas.
Met upwe fori ika e wor chon osukosuka ei ren ai sopweno ne masamas opwonun won mas?
Anuenuw, kaput, eiemuweno ika pwan ekkoch fofor mi ngaw ngeni aramas ra eaea pwonun mas, nge ika mo pwe mi ika ese mumuta, meni mi angaw ngeni annukun Oregon.
Ika pwe ka mefi pwe mi fis ngonuk ekei sokun koput me eimwumwu ika ew otun pokiten omw masamas opwonun won mas, ika esap masamas pwonupwonun won mas, ika ese masamas opwonun won mas, ika ese masmas opwonun won mas ika pwonupwonun won mas, mi wor ekoch pekin aninis an epwe anisuk.
Ren eom kopwe repotini ew tipingenin katan annuk, kori eomuwe fonen ese atepwanepwan non nenieom ren chon apechakuna annuk.
Omw kopwe repotuni ew otun a wor eimumu, kokori ewe Oregon Department of Justice ika 844-924-BIAS (2427).
Omw kopwe faen ew omw pung fan iten kese tipeew ngeni, totoa won ewe o file a civil rights complaint, visit the Bureau of Labor and Industriess (BOLI) ikakokori call 971-673-0764.
Ren pwan ekoch porous, no ngeni StandAgainstHate.Oregon.gov.
Ika pwe kese rongorong, kokori 711 ren Oregon Relay.
Mwich fengen me chienom me eom family
Chomong emwicheich a ew fansoun chiechi fengen me pwapwa fengen. Ren appos kena me apechakunen appos ra kan mwon ren kaworer, ewe ngawen ren monungaw a kan kono ren meinisin. Ika pwe en me ekewe aramas owa mwich fengen owa asofono ren ami oposun COVID-19 me booster kewe, iwe eom ngawen ren eom kopwe fakkun semwenepwene chok kukun. Iwe ikei ekei ekoch anen ar repwe tumun murin emwicheich wetin mwo ekewe sokun metoch a fis.
Angei ewe opos me pwan asofono angein ekewe porous iteitan fiti ewe booster nupwen a mumuta ngonuk an epwe anisuk me ekewe aramas unukum.
Mi eoch omw kopwe eis ika ekoch ra opos memwen oupwe chufengen fiti ekewe aramas ra nomw reom. Kopwene kan finata pwe kopwene chok nonom non imwom ika pwan kuta pwan ekkoch sakkun aupwe kan chufengen ika pwe ka kan mefingaw.
- Masku kena rese chuen no mochen repwe eaea non nenien chomong aramas kena, nge ir ra kan chuen chok pechakun ne akisano feinfetanen COVID-19. Ra kan pesei pwe kopwe sopwesopweno ne eaea ew masku nupwen mwich fengen ika pwe en ka kan:
Ra wate seni 65 ier
Mi apwangapwang monuwen non inisin
Mi wor an waten semwen a ngonuk me omw kopwene mecheres omw kopwe uruk waten semwen seni COVID-19
Nomw ren emon nei a nomw non ei menein ekei kinikin
Kosap nomw ren ekewe neni mi kukun enienin asepwan, akaewin nein chomong aramas.
Anisi an epwe sa fetan ewe asepwan ren omw suki asam mwacho ika ewe fan epwe chok men ika ewe minen nemetin asepwan.
Kopwe no chek ika ka mefi ekei esisinen ewe semwen ren COVID-19 ika a fen fos ngeni emon newe a uri ewe semwenin COVID-19.
Nomwetiw non imw ika ka mefi semwen ika wenungaw, me kosap fori ew emwicheich.
Tonu poum iteitan.
Sai
Asofono eom kewe apposun COVID-19 ren eom kopwe angei ewe eochun tumun nupwen eom sai. Ekkoch fonu kena repwene mochen pwe kopwe angei apposun COVID-19 ren eom kopwe tonong.
Pokiten en meni epwene fich eom kopwene pwano ngeni COVID-19, iwe kopwe ekkieki eom kopwe eaea ew masku (meinisin ier 2 me nap seni) won wa wan aramas meinisin me pwan nupwen ka nom non kasoro kena me pwan bus ika train station kena.
Tonu poum kena iteiten ika eaea ew hand sanitizer mi fiti esapw kis seni 60% sakaw ika pwe sop me konik rese kan kawor.
Angei tes 1 - 3 ran me mwan eomuwe sai me pwan apet seni mwichen chomong aramas me mwan me pwan nupwen eomuwe sai.
Mi wor ekkoch sakkun semwen / mi apwangepwang eom monun fiu ngeni semwen
Enenen ne tumunk ika kemi tufich ngeni ika pwe mi wor omw waten semwen an epwe efisata mecheresin an epwe wate omw semwen seni COVID-19 ika ka angei ekewe ekoch pwan safei memwen mi apwangapwang monuwen non inisum.
- Sia peseok pwe kopwe sopweno me masmas opwonun won mas me ekewe remi ponuweno potum me awom nupwe kopwe nomw nein aramas, ika mwo ka ounusa omw opos me ka fen angei ewe booster.
Sia anean pwe kopwe tumun me pochokun fansoun ekei emwicheich fengen non unusen ei ier. Kuta ewe opos me boosters seni omw kokori 211, no ngeni ewe pharmacy unukum ika an ewe tokter ewe ofes, ika tota won et vaccines.gov.